تفاوت دیگ فولادی و چدنی موتورخانه

تفاوت‌های دیگ فولادی و چدنی اولین و مهم‌ترین موردی است که برای راه‌اندازی موتورخانه مرکزی باید مورد بررسی قرار دهید. شاید از خودتان سؤال کنید که چرا تفاوت این دیگ‌ها تا این حد مهم بوده و باید در مرحله اول آنها را بررسی کنیم؟

دیگ‌هایی که در موتورخانه‌های مرکزی قرار دارند، نقش اصلی را در گرم‌کردن آب و رساندن آن به سیستم‌های گرمایشی دارند. تنوع بالای دیگ‌ها و برندهای مختلفی که آنها را تولید می‌کنند باعث شده خرید آنها مقداری سخت و چالش‌برانگیز باشد. پس ابتدا باید انواع دیگ‌های پرکاربرد در موتورخانه‌ها را به همراه کاربردها و مزیت‌های آنها بشناسید؛ سپس با بررسی تفاوت‌های آنها، بهترین و مناسب‌ترین دیگ را خریداری کنید.

دیگ فولادی و دیگ چدنی از جمله مهم‌ترین و پرکاربردترین دیگ‌هایی هستند که در موتورخانه‌های مرکزی از آنها استفاده می‌کنند. در این مقاله از سایت ایران رادیاتور قصد داریم به طور کامل شما را با تفاوت‌های دیگ فولادی و چدنی آشنا کنیم تا با اطلاعات بیشتری خرید دیگ موتورخانه را انجام دهید.

دیگ فولادی چیست؟

قبل از اینکه سراغ تفاوت دیگ چدنی با فولادی برویم؛ بهتر است با هر کدام از این دیگ‌های پرکاربرد آشنا شوید تا اطلاعات بیشتری درباره ساختار، مزایا و معایب آن به دست بیاورید.

دیگ فولادی از ورق و لوله فولادی آلیاژی آتش‌خوار به شکل یک‌تکه ساخته می‌شوند. این نوع از دیگ‌های بخار به دودسته اصلی تقسیم می‌شوند. دسته اول، دیگ‌های فولادی واتر تیوب (water tube) هستند که معمولاً از آنها در مکان‌هایی با فشار کاری بالا (مانند نیروگاه‌ها) استفاده می‌کنند.

دسته دوم از دیگ‌های فولادی، فایر تیوب (fier tube) نام دارند. این نوع از دیگ‌های فولادی معمولاً برای راه‌اندازی تأسیسات گرمایشی در ساختمان‌های بلند مورداستفاده قرار می‌گیرند.

مزایای دیگ فولادی موتورخانه

دیگ فولادی دارای مزایا و معایبی خاصی است که قبل از خرید باید به طور کامل با آنها آشنایی داشته باشید. از جمله مهم‌ترین مزایای دیگ فولادی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• مناسب برای سیستم‌های گرمایشی با فشار کار بالا مانند ساختمان‌ها و برج‌های بلند
• دارای طول عمر زیاد
• دارای طرفیت بسیار زیاد
• مقاومت زیاد در برابر شوک‌های حرارتی
• قابلیت تطابق با هر نوع سوخت

معایب دیگهای فولادی برای موتورخانه

دیگ فولادی در کنار این مزایای بسیار عالی، معایب خاصی هم دارد که احتمالاً شما را از خرید آن منصرف کرده و خرید دیگ چدنی را در دستور کارتان قرار می‌دهد. از جمله معایب دیگ فولادی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• حمل‌ونقل سخت و پردردسر به‌خاطر ساختار یک‌تکه‌ای آن
• قیمت بالا به نسبت دیگ‌های چدنی
• هزینه بالای تعمیرات
• ناتوانی در تغییر ظرفیت دیگ‌های چدنی
• احتمال بالای سوراخ‌شدن دیگ بر اثر زنگ‌زدگی و خوردگی

دیگ چدنی چیست؟

دیگ چدنی یکی دیگر از دیگ‌های پرکاربرد در موتورخانه‌های مرکزی است که می‌توانید از آن استفاده کنید. این دیگ برخلاف دیگ فولادی، به شکل قطعاتی (پره‌ای) تولید می‌شوند. این نوع از دیگ‌ها که ظرفیت‌های مختلفی دارند؛ از پره‌های چدنی ساخته می‌شوند. بهتر است بدانید که تعداد این پره‌ها بستگی به ظرفیت حرارتی آنها دارد.

ساختار دیگ چدنی به این شکل است که شعله مشعل در فضای بین پره‌ها قرار گرفته تا گرمای خود را از بین آنها عبور داده و سرانجام به آب منتقل کند. معمولاً از این نوع دیگ‌ها به‌خاطر ساختار خاصی که دارند؛ در مکان‌هایی با فشار کاری کم (سیستم‌های گرمایشی خانگی) استفاده می‌کنند.

مزایای دیگ چدنی موتورخانه

استفاده از دیگ چدنی در موتورخانه‌ها، مزایای بسیار خوبی به همراه دارد. همین مزایا باعث شده‌اند که بیشتر افراد این نوع از دیگ‌ها را ترجیح دهند. مواردی که در ادامه ذکر می‌کنیم، مهم‌ترین مزایای دیگ چدنی هستند.

• پره‌ای بودن دیگ چدنی باعث شده که حمل‌ونقل آن آسان باشد.
• با زیاد کردن پرده‌ها و یا کم‌کردن آنها، می‌توان طرفیت گرمایشی دیگ را افزایش و یا کاهش داد.
• تعمیر دیگ چدنی به دلیل ساختار پره‌ای، ارزان‌تر است و راحت‌تر است.
• درصورتی‌که در دیگ چدنی نشتی وجود داشته باشد؛ به‌راحتی می‌توان با تعویض واشر بین پره‌ها، نشتی را از بین برد.
• مقاومت زیادی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی دارد.
• قیمت کمتری نسبت به دیگ فولادی دارد.
• درصورتی‌که یکی از پره‌های آن شکسته شود؛ می‌توان آن را با پره تازه‌تر عوض کرد.

معایب دیگ چدنی

دیگ چدنی هم مانند دیگ فولادی معایب خاصی دارد که امکان دارد شما را از خرید آن منصرف کند؛ پس بهتر است تمامی این معایب را بشناسید. موادی که در ادامه می‌خوانید، مهم‌ترین معایب دیگ چدنی هستند.

• پره‌های دیگ چدنی ممکن است بر اثر عوامل مختلفی مانند فشار کاری زیاد، اختلاف دمای بالای آب در جهت رفت و برگشتی، ایجاد رسوب روی سطح داخلی پرده‌ها و… دچار شکستگی یا ترک شوند.
• در صورت ترک‌برداشتن پرده‌ها باید آنها را با پره‌های تازه تعویض کنید.
• تعویض پره‌های دیگ چدنی باید توسط یک متخصص انجام شود تا بعداً مشکل آب‌بندی و دودبندی به وجود نیاید.
• برای اینکه دیگ آسیب نبیند؛ تحت هیچ شرایطی در زمان خالی بودن دیگ چدنی از آب، مشعل آن را روش نکنید.
• به نسبت دیگ‌های سه پاس فولادی، راندمان حرارت کمتری دارند.
• پره‌های دیگ چدنی در برابر تماس مستقیم با شعله، مقاومت بسیار پایینی دارند. به همین دلیل است که نباید در زمان خالی بودن دیگ از آب، مشعل را روشن کرد.
• هنگامی که شعله مشعل در زمان خالی بودن دیگ روشن شود؛ بعد از ۵ دقیقه تمام پرده‌ها خراب شده و باید آنها را عوض کنید.
• در مناطق بسیار سرد، امکان شوک حرارتی بالا می‌رود. پس نباید در این گونه مکان‌ها از دیگ چدنی استفاده کرد.
• هزینه نصب و جمع‌کردن آنها بیشتر است.

برای اطلاعات بیشتر، مقاله انتخاب دیگ موتورخانه – ۷ نکته کلیدی خرید دیگ را بخوانید.

مهم‌ترین تفاوت بین دیگ فولادی و چدنی

حال که به طور کامل با ساختار، مزایا و معایب دیگ فولادی و چدنی آشنا شدید، وقت آن فرارسیده که تفاوت‌های آنها را مورد بررسی قرار دهیم تا بر اساس آنها بتوانید با خیال راحت بهترین گزینه را برای خرید انتخاب کنید. مواردی که در ادامه مورد بررسی قرار می‌دهیم؛ مهم‌ترین و اصلی‌ترین فرق دیگ فولادی با چدنی هستند.

تفاوت دیگ فولادی و چدنی از لحاظ نحوه جابه‌جایی

یکی از مهم‌ترین مواردی که باید به آن دقت کنید؛ جابه‌جایی دیگ‌ها است. دیگ چدنی به دلیل اینکه ساختار پره‌ای داشته و می‌توان آنها را جدا کرد؛ حمل‌ونقل بسیار آسانی دارد. شما می‌توانید مونتاژ قطعات مختلف این نوع از دیگ‌ها را به‌راحتی در موتورخانه انجام دهید.

در طرف مقابل دیگ‌های فولادی وضعیت متفاوتی دارند. این نوع از دیگ‌ها در کارخانه به شکل یک‌پارچه تولید شده و به دلیل استفاده از ورقه‌ها و لوله‌های فولادی، وزن آنها بالا رفته و در نتیجه حمل‌ونقل آنها بسیار سخت خواهد شد.

فرق دیگ فولادی و چدنی از لحاظ نحوه ساخت

یکی دیگر از مهم‌ترین تفاوت‌های دیگ فولادی و چدنی، نحوه ساخت یا جنس آنها است. روش تولید دیگ چدنی به این شکل است که در کارخانه‌ها از چدن به روش ریخته‌گری چدن مذاب در قالب، این نوع از دیگ را تولید می‌کنند. در طرف مقابل نحوه ساخت دیگ فولادی کاملاً متفاوت است.

در کارخانه‌هایی که ساخت دیگ آب گرم فولادی را انجام می‌دهند، از فولاد آلیاژی مخصوص ساخت مخازن تحت‌فشار برای ساخت کوره یا محفظه احتراق و شبکه‌ها استفاده می‌شود. نحوه استفاده از این فولاد آلیاژی، یک‌پارچه است؛ به همین دلیل است که حمل‌ونقل آن سخت‌تر می‌شود.

تفاوت بین دیگ فولادی و چدنی از لحاظ کاربرد آنها

بدون شک مهم‌ترین تفاوت‌های دیگ فولادی و چدنی به کاربرد آنها برمی‌گردد. اینکه هرکدام از این دیگ‌ها برای چه مکانی مناسب هستند، مهم‌ترین فاکتور برای خرید آنها است.

دیگ‌های فولادی به دلیل سطوح جذب انرژی گرمایی بیشتر، راندمان حرارتی بالا و ضریب انتقال حرارتی زیاد گزینه بسیار مناسبی برای انواع مکان‌ها با فشار کاری زیاد مانند نیروگاه‌ها، برج‌ها و ساختمان‌های بلند به شمار می‌آیند. در طرف مقابل، دیگ چدنی آبگرم به دلیل ساختار پره‌ای خود، بیشتر برای مکان‌هایی با فشار کاری کم مانند مصارف خانگی مناسب‌تر است.

تفاوت دیگ چدنی و فولادی از لحاظ تغییر ظرفت آنها

در ادامه بررسی تفاوت‌های دیگ فولادی و چدنی به تغییر ظرفیت آنها می‌رسیم. معمولاً در بسیاری از مکان‌ها تغییر ظرفیت دیگ موتورخانه بسیار مهم و ضروری است. به همین دلیل خریداران توجه زیادی به این قابلیت دارند.

همان‌طور که گفتیم، دیگ‌های چدنی به دلیل استفاده از پرده در ساختار آنها، می‌توان ظرفیت آن را افزایش یا کاهش داد. برای انجام این کار کافی است پرده‌های چدنی را کم یا زیاد کرد.

در طرف مقابل دیگ‌های فولادی به دلیل که به‌صورت استوانه افقی و یک‌پارچه ساخته می‌شوند، این امکان را به شما نخواهند داد. درواقع طرفیت دیگ‌های فولادی ثابت و غیر قابل ‌تغییر است.

فرق دیگ فولادی با چدنی از لحاظ دوام و طول عمر

یکی از موارد بسیار مهمی که در هنگام خرید دیگ باید به آن توجه کنید؛ میزان دوام و طول عمر آنها است. دیگ‌های فولادی به دلیل ساختار خاصی که دارند، به نسبت دیگ‌های چدنی طول عمر بیشتری دارند.

یکی از موارد بسیار مهمی که روی دوام و طول عمر دیگ‌ها تأثیر می‌گذارد، میزان رسوب‌گیری دیگ است. ازآنجایی‌که پیچ‌وخم عبور آب در دیگ‌های چدنی زیاد است، میزان رسوب‌گیری در آن افزایش‌یافته و در نهایت طول عمر آن کاهش می‌یابد.

تفاوت دیگ فولادی و چدنی از لحاظ قیمت

یکی دیگر از تفاوت‌های دیگ چدنی و فولادی که تأثیر بسیار زیادی در خرید دیگ موتورخانه دارد، قیمت آنها است. دیگ‌های فولادی به دلیل کاربرد آنها در مکان‌هایی با فشار کاری بالا، نسبت به دیگ‌های چدنی قیمت بالاتری دارند. لازم به ذکر است که بالابودن قیمت این نوع از دیگ‌ها، افزایش هزینه تعمیرات را هم به دنبال دارد.

دیگ‌های چدنی در ظرفیت پایین‌تری تولید می‌شوند؛ به همین دلیل برای مکان‌هایی با فشار کاری کم مناسب‌تر هستند. ظرفیت کمتر و کاربرد آنها در مکان‌های کوچک‌تر باعث شده که قیمت آنها به نسبت دیگ‌های فولادی کمتر باشد. همچنین لازم به ذکر است که هزینه تعمیرات این نوع از دیگ‌های موتورخانه، کمتر است.

در زیر می‌توانید قیمت برخی از دیگهای چدنی برند شوفاژکار را مشاهده کنید. همچنین می‌توانید لیست قیمت تمام دیگهای چدنی این برند را در صفحه دیگ چدنی شوفاژکار مشاهده کنید.

سخن پایانی

بررسی تفاوت‌های دیگ فولادی و چدنی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین کاری است که باید در هنگام خرید دیگ موتورخانه انجام دهید. این نوع از دیگ‌ها به دلیل مزایا و خصوصیات خاصی که دارند، معمولاً در موتورخانه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. ازآنجایی‌که ساختار و کاربرد دیگ فولادی و دیگ چدنی باهم فرق دارد، برای خرید دیگ بهتر و مناسب‌تر، باید اطلاعات کاملی درباره تفاوت‌های آنها داشته باشید.

در این مقاله به طور کامل تفاوت‌های دیگ فولادی و چدنی را مورد بررسی قرار دادیم تا بیشتر از پیش با این نوع از دیگ‌ها آشنا شده و در نهایت بهترین انتخاب ممکن را برای موتورخانه انجام دهید. اگر بعد از خواندن این مطلب، همچنان درباره تفاوت‌های دیگ چدنی و فولادی سؤال خاصی دارید؛ از طریق بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.

پیشنهاد مشاهده: سایت شوفاژکار